احتمالاً یکی از قدیمیترین روش های جلوگیری از بارداری ، غیر از خودداری از برقراری رابطه جنسی، روش نزدیکی منقطع بودهاست. در پاپیروسابرس (Ebers) که از ۱۵۵۰ سال پیش از میلاد مسیح در مصر به جای ماندهاست، نوشته شده که زنان از عسل و برگ اقاقیا برای مسدود کردن راه اسپرم در واژن استفاده میکردند. به نوشته مجله امریکن ساینتیست، مورخان بر این باور هستند که در یونان باستان گیاهسیلفیون (سیلفیوم) به عنوان اولین داروی ضد بارداری استفاده میشدهاست. به نوشته این مجله، این گیاه دارویی آنقدر در اقتصادآفریقای شمالی، یعنی تنها صادرکننده آن به سراسر مدیترانه، تأثیر داشت که تصویر آن را بر سکههای آن زمان حک کردند. در اروپای قرون وسطی، کلیسای کاتولیک هر نوع عملی را که سبب پیشگیری از بارداری میشد، ممنوع کرد و در نتیجه، به نوشته دائرةالمعارف زنان در رنسانس، زنان پنهانی به روشهایی برای جلوگیری از بارداری یا حتی نوزادکشی روی آوردند. جاکومو کازانووا، نویسنده ایتالیایی قرن هجدهم، از پوششهایی از جنس روده گوسفند میگوید که به منظور پیشگیری از ورود اسپرم به واژن بکار برده میشد. با این وجود استفاده از کاندوم تنها در قرن بیستم شروع شد. در قرن نوزدهم اقتصاددانان انگلیسی و آمریکایی طی مناظرههایی سیاستمداران را متقاعد کردند که جریمههای ضد کنترل جمعیت را حذف کنند و در عین حال اهمیت تنظیم خانواده را تبلیغ کنند و آموزش دهند. کم کم با تلاش پیشتازان فمینیسم همچون استلا براون،جامعه شناس و دورا راسل، نویسنده و همسر فیلسوف معروف برتراند راسل، اولین کلینیکهای تخصصی تنظیم خانواده ایجاد شد. پس از آن، اولین قرص ضد بارداری در دهه پنجاه میلادی ساخته شد و سقط جنین نیز دو دهه پس از آن به یکی از انتخابهای زنان در راه تنظیم خانواده اضافه شد.
روش های جلوگیری از بارداری بصورت طبیعی
تعیین روز تخمکگذاری و خروج آلت قبل از انزال دو روش اصلی جلوگیری طبیعی هستند.
تعیین روز تخمک گذاری
تعیین روز تخمک گذاری به دو روش است. در روش اول زنان برای تعیین روزهای تخمک گذاری هر روز صبح قبل از بلند شدن از تخت خواب باید دمای بدن خود را اندازه بگیرند، اگر در سه روز متوالی دمای بدن افزایش یابد این روزها، روزهای تخمک گذاری در زنان است.
در روش دوم برای تعیین زمان تخمک گذاری باید اولین روز خونریزی پریودی را در تقویم مشخص کنید. با شمارش روزهای دوره میتوان روز تخمک گذاری را مشخص کرد. روز چهاردهم بعد از شروع پریود تخمک گذاری شروع میشود. تخمک گذاری ۳ تا ۴ روز ممکن است طول بکشد. اگر تاریخ دقیق تخمک گذاری را بدانید و در این روزها رابطه زناشویی نداشته باشید، باردار نمیشوید.
خروج آلت قبل از انزال
یکی دیگر از روش های جلوگیری طبیعی خروج آلت از واژن قبل از انزال است. در این روش اسپرمی وارد رحم زن نمیشود و امکان لقاح و بارداری وجود ندارد. البته این روش مطمئنی نیست زیرا مقداری از آب منی که به پیش آب معروف است ممکن است پیش از انزال خارج شود و باعث بارداری با پیشاب شود.
پیشگیری از بارداری یا کنترل باروری، عبارت است از روشها و وسیلههایی که برای جلوگیری از بارداری استفاده میگردند. پیشگیری از بارداری از زمانهای بسیار قدیم مورد استفاده قرار گرفته اما روشهای مؤثر و ایمن کنترل تولد تنها در قرن بیستم در دسترس همگان قرار گرفت. برنامهریزی برای کنترل بارداری موضوعی است که با نام تنظیم خانواده هم شناخته میشود. برخی فرهنگها، دسترسی به شیوههای کنترل زایمان و بارداری را محدود و گاهی ممنوع مینمایند چرا که معتقدند از دیدگاه اخلاقی، مذهبی و یا سیاسی نامطلوب است.
موثرترین روشهای کنترل زایمان، عقیمسازی در مردان به روش عمل وازکتومی و برای زنان نیز عمل توبکتومی، آییودی و ایمپلنت ضدبارداری (en) میباشد.
شیوهها
شیوههای فیزیکی (غیردارویی)
- روش نزدیکی منقطع
- استفاده از کاندوم
- استفاده از آییودی
- حلقههای ضد بارداری
- استفاده از دیافراگم
- استفاده از کلاهک رحم
- استفاده از اسفنج ضد بارداری
- عمل وازکتومی
- عمل توبکتومی
- ایمپلنت لولههای رحم
شیوههای دارویی جلوگیری از بارداری
- قرص تنسی
- قرص الدی
- قرصهای ضد بارداری فاقد استروژن
- داروهای تزریقی پیشگیری از بارداری
- کپسولهای کاشتنی پیشگیری از بارداری
- نورپلانت
- اسپرم کش ها
- چسبهای ضد بارداری
- حلقههای هورمونی
- ضد بارداری اضطراری
- مینی پیل (قرص شیر دهی)
روش اورژانس پیشگیری از بارداری
دو نوع قرص پیشگیری ازبارداری اورژانسی برای جلوگیری از بارداری در مواقع ارتباط جنسی نا مطمئن وجود دارد .یکی از این محصولات حاوی ترکیب استروژن و پروژسترون و دیگری فقط پروژسترون است. هر دو نوع محصول از طریق به تآخیر انداختن یا مهار تخمکگذاری یا جلوگیری از لانه گزینی تخمک بارور شده در رحم عمل میکنند. این قرصها در صورتی که تخمک بارور شده جایگزین شده باشد دیگر اثری ندارند. اطمینان به تأثیر این قرصها با میزان زمان مصرف آنها پس از رابطه کنترل نشده نسبت عکس دارند و اثر بخشی ثابت شده آنها حداکثر 72 ساعت است. ضریب موفقیت این داروها در صورت استفاده به موقع 75% میباشد. عوارض جانبی شامل تهوع و استفراغ است که هر دو مورد در زنانی که فقط از قرصهای پروژسترونی استفاده کردهاند کمتر گزارش شدهاست.
جلوگیری طبیعی از بارداری یعنی چه؟
جلوگیری از بارداری به روش طبیعی یعنی بدون قرص، تزریق و استفاده از کاندوم و IUD از بارداری ناخواسته پیشگیری کرد. به گفته متخصصان روش جلوگیری طبیعی تا ۹۳ درصد می تواند جلوی بارداری را بگیرد اما در همه به یک شکل جواب نمیدهد.
روشهای جلوگیری طبیعی از بارداری چه فوائدی دارد؟
این روش هیچ عوارض جانبی و هزینه ای ندارد. برای زنانی که دلشان نمیخواهد داروهای هورمونی بخورند یا از وسیلههای جانبی استفاده کنند، این روش طبیعی بسیار مناسب است.
روشهای جلوگیری طبیعی از بارداری چه معایبی دارد؟
در این روش هیچ مانع و محافظتی در برابر بیماریهای جنسی و مقاربتی وجود ندارد. بیشتر خانم ها در تعیین روز دقیق بارداری مشکل دارند و نمیتوانند به صورت دقیق روز آن را مشخص کنند. به گذشت ۳ تا ۶ دوره قاعدگی نیاز است تا خانمها بتوانند به این روش عادت کنند. همین موضوع میتواند باعث بروز مشکلاتی مثل گم کردن روز تخمک گذاری یا شروع پریود شود.
تفاوت شیوهها
هریک از این روشها مزایا و معایبی دارد مانند آنکه استفاده از آییودی احتمال عفونت رحمی را افزایش میدهد یا استفاده از کاندوم از ابتلای به بیماریهای جنسی میکاهد. برخی شیوهها مانند وازکتومی بسیار به دشواری قابل برگشت هستند یا اصلاً قابل برگشت نیستند .
شیوههای پیشگیری برای مردان
پژوهشگران استرالیایی اعلام کردند یک قدم به ساخت داروی ضدباروری مردان نزدیکتر شدهاند. آنها موفق شدند با ایجاد تغییر ژنتیکی در موشها، دو پروتئین را که برای انتقال اسپرم از بیضهها به خارج بدن ضروری هستند از کار بیندازند. این قرصها بر نابارور کردن اسپرم متمرکز بوده و در نتیجه عوارض جانبی غیرقابل تحملی داشتهاست. اما قرصهای ضدبارداری برای بعضی زنان عوارض جانبی ایجاد میکنند و اگر زنان مبتلا به برخی بیماریها باشند یا احتمال برخی بیماریها در آنها زیاد باشد، پزشکان این قرصها را برای پیشگیری از بارداری تجویز نمیکنند. علاوه بر این قرص ضد باروری مردان برخلاف قرص ضدبارداری زنان فاقد هورمون خواهد بود و در سیستم هورمونی بدن تغییری ایجاد نمیکند.
اگر سوالی در این زمینه دارید در انجمن گفت و گو مطرح کنید.
منبع: نی نی سایت، ویکی پدیا