مرکز مشاوره شغلی در تهران، مشاوره شغلی چیست؟

مشاوره شغلی یعنی کمک به فرد برای تعیین یک شغل، فعالیت و یا حرفه که با علایق، شخصیت استعدادها و امکانات و خصوصیات روانی و جسمی فرد سازگار و هماهنگ باشد. در این شاخه از راهنمایی و مشاوره دو دسته اطلاعات مورد بررسی قرار می‌گیرند. یک گروه اطلاعات مربوط به مشاغل و ویژگی های مشاغل و دسته دیگر اطلاعات مربوط به ویژگی ها و استعدادهای فرد است. در جریان مشاوره شغلی تلاش می‌شود تا هماهنگی و تناسب بین این دو دسته اطلاعات مشخص شود و تعیین گردد تا چه اندازه‌ای شرایط مربوط به یک حرفه با توانایی ها و ویژگی های فرد سازگاری دارد.

نکات مهم در انتخاب شغل – چارچوب مشاوره شغلی

اولین قدم در انتخاب شغل مناسب خودشناسی و تصمیم درست براساس یک خودشناسی کامل است. فرد لازم است با آگاهی کامل از علایق و رغبت های خود در مسیر انتخاب شغل قدم بردارد. این شناخت بسیار اهمیت دارد که زودهنگام باشد. عدم توجه به مبناهای انتخاب شغل مناسب، تبعات مختلفی مثل فرسودگی جسمی و روانی، دل زدگی از محیط، افسردگی، بی هدفی و اختلال در کارکردهای اجتماعی و عدم پیشرفت و تجربه نکردن موفقیت خواهد داشت. بیشترین زمان روز شما در محیط کار خواهد گذشت، بنابراین شناخت کامل از خود و شرایط محیط کاری می تواند بسیار مثمر ثمر باشد. ممکن است در اکثر موارد شغلی که مناسب شماست، درآمد زیادی نداشته باشد اما نگرش مثبت به شغل، باعث ثبات، پیشرفت و خلاقیت شما شده و به طبع آن افزایش درآمد و پیشرفت اتفاق خواهد افتاد.

علایق فرد جهت و اهمیت آن در مشاوره شغلی

یکی از فاکتورهای مهم برای ثبات شغلی همخوانی شغل با ارزش ها و ترجیحات درونی فرد است. این فرد ترجیه می دهد با در چه محیط های کاری و با چه سبک های کاری فعالیت کند. شغلی که با ترجیحات فرد همخوانی نداشته باشد به مرور زمان موجب فرسایش ذهنی و جسمی فرد شده و به همان نسبت بازدهی پایین می آید. نگاه دقیق به تجارب موفق و غیرموفق گذشته، مشاوره و راهنمایی از روان شناسان و مشاوران شغلی، صنعتی سازمانی و آگاهی از سبک شخصیتی خود است.

تیپ های رغبت جهت انتخاب شغل مناسب

هر تیپ شخصیتی متناسب با مجموعه ای از مشاغل خاص است. در آزمون های بین المللی تعیین رغبت شغلی شش تیپ شخصیتی مختلف ارزیابی شد. که به شرح زیر است

تیپ واقع گرا

معمولا از مشاغلی که نیازمند ارتباطات اجتماعی است دوری می کنند و سعی می کنند مشاغلی که نیازمند توانایی های فیزیکی و مکانیکی است را انجام دهند. برای اشیا و خصوصیات قابل لمس و عینی مثل پول، دستگاه های خاص یا قدرت و مقام ارزش قائلند. ویژگی های این تیپ غیراجتماعی، رک، مادی، خود محور، صرفه جو، سرسخت، تلاشگر و انعطاف ناپذیرند.

تیپ جستجوگر

معمولا مشاغلی را ترجیح می دهند که نیاز به فعالیت های آرام و منطقی دارد. فاقد توانایی رهبری هستند و خود را فردی محقق، روشنفکر و دارای توانایی های ریاضی و علمی می دانند. ویژگی های این شخصیت ها؛ مستقل، تحلیل گر، منطقی، روشنفکر، هوشیار، منتقد، خود دار، کناره گیر، فروتن، کنجکاو، دقیق و پیچیده است. این افراد معمولا به دنبال مشاغلی هستند که نیاز به دید دقیق و جستجو گرانه دارد.

تیپ هنری

معمولا از فعالیت های خلاقانه استقبال می کنند و از شغل های خشک و قراردادی دوری می کنند. به مسائل دید منعطف و هنری دارند. به مسائل و حل آنها با دید زیبا شناسی نگاه می کنند. افرادی مبهم، خیال پرداز، بی نظم، عاطفی، خود انگیخته، حساس، درون نگر، آرمان گرا، مستقل و آزاد منش هستند.

تیپ اجتماعی

این افراد برعکس تیپ واقع گرایانه هستند. خودشان را افرادی علاقه مند به درک و کمک به دیگران می دانند. دارای توانایی آموزش و تدریس هستند و خیلی به مشاغل علمی و فیزیکی علاقه مند نیستند. افرادی خوش برخورد، صبور، معاشرتی، فهمیده، صمیمی، مشوق و مهربان هستند.

تیپ متهور

از موقعیت های جستجوگرانه دوری می کنند. به دنبال فعالیت های متهورانه هستند و ریسک پذیری بالاتری دارند. شخصیت هایی بی باک، ریسک پذیر، اهل خطر، با انرژی، خوش بین، ماجراجو، هیجان طلب، جاه طلب، معاشرتی، پرحرف، برون گرا و سلطه جو هستند.

تیپ قراردادی

افرادی منظم، سازش پذیر و دارای روحیه یکنواختی اند. برای فعالیت های اقتصادی ارزش قائلند و مشاغلی مانند کارمندی و حسابداری را مناسب خود می دانند. افراد محتاط، انعطاف ناپذیر، درون گرا، منظم، کارآمد و فاقد تخیل هستند.

ویژگی های شخصیتی – مرکز مشاوره شغلی

ویژگی های شخصیتی یک فاکتور بسیار مهم و پیش بینی کننده رضایت شغلی می باشند. برای سنجش ویژگی های شخصیتی افراد با توجه به رویکردهای مختلف تست های مختلفی گرفته می شود. تست شخیصت MBTI که به آن آزمون شخصیت مایر-بریگز هم گفته می شود (Myers-Briggs Type Indicator) یک آزمون شخصیت شناسی است که در قالب پرسشنامه طراحی شده است و هدف آن نشان دادن ویژگی های شخصیتی فرد در فهم دنیا و نحوه ی تصمیم گیری او است. این آزمون توسط دو روانشناس به نام های مایرز و بریگز و بر اساس نظریات و پژوهش های روانکاو مشهور یعنی آقای کارل گوستاو یونگ ایجاد شد. تست شخصیت MBTI پرسشنامه ای برای خودشناسی بهتر افراد است که با بررسی ۴ بعد از شخصیت افراد، ۱۶ تیپ شخصیتی را در آنها شناسایی می کند. هر یک از این چهار بعد دارای دو شاخص هستند که در ادامه بیشتر با آنها آشنا خواهیم شد.

هوش و استعداد افراد جهت انتخاب شغل مناسب

هوش و استعداد مهم ترین ویژگی های درونی هر فرد در انتخاب شغل مناسب است. آگاهی از میزان ضریب هوشی و توانایی خاص در ابعاد هوشی مختلف می تواند به شما در انتخاب شغل کمک کند. هیچ انسانی بدون استعداد یا به اصطلاح خنگ در جهان وجود ندارد و هر فرد حداقل یک یا دو استعداد عمده موجود را داراست. بنابراین آگاه شدن و تشخیص استعداد هر فرد مخصوصا در دوران کودکی، انتخاب شغل مناسب را در آینده تسهیل می کند. طبق نظریه ی تخصصی هوش های چندگانه گاردنر، ۸ بعد مهم در توانایی های هوشی وجود دارد که به شرح زیر است.

هوش جسمانی – شغل های مناسب هوش جسمانی

افراد دارای هوش جسمانی در مهارت های بدنی و هماهنگی چشم و بدن مهارت بالایی دارند. ظرفیت بالای شش ها و عضلات و توانایی کنترل حرکات از ویژگی های آن هاست. مشاغلی مثل ورزش های حرفه ای و قهرمانی، مشاغل مربوط به ساختمان سازی و بازیگری را بر می گزینند.

هوش فضایی – شغل های مناسب هوش فضایی

افراد دارای هوش فضایی جهت یابی خوبی دارند و با نمودار ها، نقشه ها و تصاویر ارتباط خوبی برقرار می کنند. قدرت تشخیص تصویری و فضایی بالایی دارند و برای مشاغلی مثل نقشه برداری و طراحی، رانندگی و مجسمه سازی مناسب هستند.

هوش ریاضی – شغل های مناسب هوش ریاضی

این افراد در تحلیل مسائل قدرت بالایی دارند و در شناسایی الگو ها و فرمول ها و عملیات منطقی قوی هستند. افراد دارای هوش ریاضی در مشاغل مربوط به محاسبات، حسابداری و مهندسی موفق خواهند بود.

هوش موسیقی – شغل های مناسب هوش موسیقایی

هوش موسیقیایی و توانایی در درک ریتم و توانایی بالا در فکر کردن به الگو های موسیقیایی است. آهنگسازی، نوازندگی و رهبری ارکستر برای آنها بهترین گزینه است.

هوش کلامی – شغل های مناسب هوش کلامی

به خوبی می توانند از کلمات در نوشتن و صحبت کردن استفاده کنند. حافظه ای قوی دارند و دایره واژگان آنها گسترده است. مشاغلی مانند نویسنده، شاعر، وکیل، معلم، سیاستمدار برای آنها مناسب است.

هوش میان فردی – شغل های مناسب هوش میان فردی

این افراد در تعامل و ارتباط با دیگران، قدرت رهبری، مدیریت و سنجش هیجانات و انگیزه های افراد توانایی بالایی دارند. مشاغل مناسب این دسته؛ رهبر، مشاور، مدیر، سیاستمدار و فروشندگی است.

هوش درون فردی – شغل های مناسب هوش درون فردی

این افراد آگاهی بالایی از احساسات و انگیزه های خود دارند و از خود آزمایی، تخیل، بررسی روابط خود با دیگران و سنجش توانایی خود لذت می برند. مشاغلی مانند نظریه پردازی، کارشناس مسائل مذهبی و الاهیات، روانشناسی، مربی و ایده پردازی برای آنها مناسب است.

هوش طبیعت گرا – شغل های مناسب هوش طبیعت گرا

این افراد سازگاری بیشتری با طبیعت دارند و می توانند با طبیعت و الگوهای آن ارتباط برقرار کنند. به کشف محیط و جستجوگری در محیط اطراف علاقه زیادی دارند. مشاغلی مانند زیست شناسی، زمین شناسی، کشاورزی، باغبانی و فعالیت در زمینه محیط زیست ترجیح این دسته از افراد است.

با آگاهی کامل از خود و شرایط محیط زندگی می توانید بهترین مسیر شغلی را انتخاب کرده و به ثبات شغلی برسید. تغییر مکرر شغل و نارضایتی از محیط کاری، می تواند منجر به افسردگی، کاهش عزت نفس، وسواس و مختل شدن روابط عاطفی و اجتماعی بشود. مشاوران روانشناسی با انجام تست های شخصیت و آزمون های هوش برای اتخاذ یک شغل مناسب به افراد کمک می کنند. هم چنین با دریافت مشاوره تحصیلی نوجوانان می توانند رشته متناسب با شخصیت خود و در نتیجه انتخاب شغل مناسب در آینده اطمینان حاصل نمایند.